GEMİNİN TÜRK BAYRAĞINDAN AYRILMASININ HİZMET AKDİNE ETKİSİ
Mayıs 13, 2014 |
| İÇİNDEKİLER |
Türk Ticaret Kanunu ‘nun
yürürlüğe girdiği 2011 tarihinden sonrası için ‘Deniz Ticareti Hukuku’ ile ilgili elle tutulur bir karar olmaması
bizi bahsi geçen kararın Deniz İş Kanunu 14.maddesi ile TTK ‘da yer alan Deniz Ticareti başlığı altındaki
hükümleri karşılaştırmaya sevk etmiştir.
Somut kararda; Deniz İş Kanunu`nun 14. maddesinin IV.Bendinde, "...
Geminin Türk Bayrağından ayrılması halinde hizmet akdi kendiliğinden
bozulur." denilmektedir. Buna göre,
geminin Türk Bayrağı taşıma hakkını sonlandıracak biçimde
satılması halinde, işverenin ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Davacı ise, ihbar ve
kıdem tazminatının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
II.
MERCİLERİN ÇÖZÜMÜ:
A.
YEREL
MAHKEME:
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır. Hüküm süresi içinde
davalı avukatı tarafından temyiz edilmiştir ve dosya Yargıtay tarafından
incelenmiştir.
B. YARGITAY
9.HUKUK DAİRESİ:
Deniz İş Kanunu"nun 14. maddesinin IV.
Bendinde."...Geminin Türk Bayrağından ayrılması halinde hizmet
akdi kendiliğinden bozulur." denilmektedir. Buna göre,
geminin Türk Bayrağı, taşıma hakkını sonlandıracak şekilde satılması
halinde işverenin ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Bu
nedenle, anılan madde koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılmadan
ihbar tazminatı isteğinin kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
III.
ÇÖZÜMÜ GEREKEN HUKUKİ PROBLEM:
Geminin Türk Bayrağı,
taşıma hakkını sonlandıracak şekilde satılması halinde işverenin ihbar
tazminatı ödeme yükümlülüğünün bulunup bulunmaması sorunu.
IV.
KANAAT:
Başlangıçta
belirttiğimiz gibi öncelikle Deniz İş Kanunu ‘nun işlevine göz atalım:
Bu kanun denizlerde, göllerde ve akarsularda Türk Bayrağını taşıyan ve
yüz ve daha yukarı grostonilatoluk gemilerde bir hizmet akti ile çalışan
gemi adamları ve bunların işverenleri hakkında uygulanır.
Aynı işverene ait gemilerin grostonilatoları toplamı yüz veya daha
fazla olduğu veyahut işverenin çalıştırdığı gemi adamı sayısı 5 veya daha fazla
bulunduğu takdirde birinci bent hükmü uygulanır. Bu kanunun uygulanmasında;
sandal, mavna, şat, salapurya gibi olanlar da (gemi) sayılır.
Bakanlar Kurulu, ekonomik ve sosyal gerekler bakımından bu kanun hükümlerini
yukardaki bentlerin kapsamı dışında kalan gemilerle gemi adamlarına ve bunların
işverenlerine kısmen veya tamamen teşmile yetkilidir.
Eski Türk Ticaret Kanunu,
"Her Türk gemisi Türk bayrağı çeker" hükmüyle (TTK. 823/1)bu konudaki
temel ilkeyi belirtmiştir. "Geminin Türk Bayragını çekme hakkı",
"gemitasdiknamesi" adı verilen belge ile kanıtlanır. "Onsekiz
gros tonilatodan ufak gemilergemi tasdiknamesine ve bayrak şahadetnamesine13
ihtiyaç olmaksızın Türk Bayragını çekebilirler" (TTK. m. 829). "Türk
gemileri için hükümetin münasip görecegi yerlerde gemi sicilleri tutulur. Ancak,
Türk gemisi olmayan bir gemi de, belirli koşullarla ve Ulaştırma Bakanlıgı'nın izniyle
bir süre için Türk Bayragı çekebilmektedir.
Yeni Türk Ticaret Kanunu
ise Bayrak çekme hakkının kazanılması
noktasında iki hususa dikkat çekmiştir:
İNCELEMEYE KONU OLAN KARAR:
Y9HD 16.02.2006 E.2005/20310 - K.2006/3814
GEMİNİN TÜRK BAYRAĞINDAN AYRILMASININ HİZMET AKDİNE ETKİSİ
Deniz İş Kanunu`nun 14. maddesinin IV.Bendinde, "... Geminin TürkBayrağından
ayrılması halinde hizmet akdi kendiliğinden bozulur." denilmektedir.
Buna göre, geminin Türk Bayrağı taşıma hakkını sonlandıracak
biçimde satılması halinde, işverenin ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır.
Bu madde hükmü araştırılmadan karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
|
DAVA VE KARAR:
Davacı, ihbar ve kıdem tazminatının ödetilmesine karar verilmesini
istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır. Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır. Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ KARARI:
Davacı, hizmet sözleşmesinin davalı tarafından feshi nedeniyle kıdem ve
ihbar tazminatlarının davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı, davacının çalıştığı, geminin yabancı bir firmaya satılması nedeniyle hizmet sözleşmesini kendisinin feshettiğini savunmuş; ayrıca davacı tarafından imzalanmış ibranameye dayanarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, kıdem tazminatının ödenmiş olması nedeniyle reddine, ihbar tazminatı isteği ise kabulüne karar verilmiştir.
Deniz İş Kanunu"nun 14. maddesinin IV. Bendinde."...Geminin Türk Bayrağından ayrılması halinde hizmet akdi kendiliğinden bozulur." denilmektedir. Buna göre, geminin Türk Bayrağı, taşıma hakkını sonlandıracak şekilde satılması halinde işverenin ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Bu nedenle, anılan madde koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılmadan ihbar tazminatı isteğinin kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Davalı, davacının çalıştığı, geminin yabancı bir firmaya satılması nedeniyle hizmet sözleşmesini kendisinin feshettiğini savunmuş; ayrıca davacı tarafından imzalanmış ibranameye dayanarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, kıdem tazminatının ödenmiş olması nedeniyle reddine, ihbar tazminatı isteği ise kabulüne karar verilmiştir.
Deniz İş Kanunu"nun 14. maddesinin IV. Bendinde."...Geminin Türk Bayrağından ayrılması halinde hizmet akdi kendiliğinden bozulur." denilmektedir. Buna göre, geminin Türk Bayrağı, taşıma hakkını sonlandıracak şekilde satılması halinde işverenin ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Bu nedenle, anılan madde koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılmadan ihbar tazminatı isteğinin kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten (
BOZULMASINA ), oybirliği ile karar verildi.
0 yorum
Yeni yorumlara izin verilmiyor.